Strona Główna › Zdrowie › Witamina D – witamina słońca. Wszystko, co powinieneś wiedzieć

Witamina D – witamina słońca. Wszystko, co powinieneś wiedzieć

Witamina D, zwana też kalcyferolem lub witaminą przeciwkrzywiczą, to tak naprawdę rodzina związków chemicznych, do której należą: witamina D1, D2 oraz D3.

Ta ostatnia powstaje w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego – nasz organizm sam potrafi ją wyprodukować, jeśli tylko ma kontakt ze słońcem. Witamina D2 powstaje w wystawionych na działanie promieni ultrafioletowych roślinach, natomiast witaminę D1 znajdziemy w tranie. Warto dodać także, że witaminę D zaliczamy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.

Funkcje witaminy D w organizmie człowieka

• reguluje ona gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu;
• ma wpływ na wchłanianie wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego, zapewnia odpowiednie stężenie tych pierwiastków we krwi; chroni przed ich nadmiernym wydalaniem;
• odgrywa istotną rolę w procesie formowania się kości oraz zębów, wpływa na ich prawidłową mineralizację;
• od niej zależy stan kosteczek ucha wewnętrznego, a więc i nasz słuch;
• steruje obroną organizmu, wzmacnia układ odpornościowy;
• odgrywa ważną rolę w profilaktyce chorób nowotworowych oraz w ich leczeniu;
• dzięki niej organizm lepiej radzi sobie z próchnicą;
• ma wpływ na produkcję i wydzielanie insuliny potrzebnej do utrzymania prawidłowego stężenia glukozy we krwi;
• dzięki niej prawidłowo działa układ nerwowy oraz mięśniowy;
• ma bardzo korzystny wpływ na stan skóry (zapobiega stanom zapalnym lub łagodzi już istniejące, np. łuszczycę).

Źródła pokarmowe witaminy D

• tran;
• ryby, takie jak: makrela, śledź, łosoś, sardynki, szproty, sola, pstrąg, dorsz, węgorz, tuńczyk, halibut;
• krewetki;
• wątroba wieprzowa, wołowa, cielęca, wątróbka drobiowa;
• jaja kurze, zwłaszcza żółtka;
• masło, margaryna;
• żółte sery, śmietana, mleko;
• drożdże;
• niektóre grzyby, np. prawdziwki, kurki, pieczarki;
• kiełki słonecznika;
• świeże awokado.

Skutki niedoboru witaminy D

• krzywica u dzieci (zniekształcenie i osłabienie kości, przypominająca pierś gołębia klatka piersiowa, zniekształcona głowa, opóźnienie wzrostu, ząbkowania);
• u niemowląt objawem niedoboru witaminy D jest pocenie się, nadmierna aktywność, częste przekręcanie główki z jednej strony na drugą;
• osteomalacja, czyli rozmiękanie kości u osób dorosłych;
• większa podatność kości na złamania, ryzyko wystąpienia osteoporozy;
• utrata słuchu u osób starszych;
• osłabienie odporności organizmu;
• zmniejszenie siły mięśniowej;
• stany zapalne skóry.

Skutki przedawkowania witaminy D

• zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej;
• odwapnienie kości (wskutek nadmiernego uwalniania wapnia);
• odkładanie się wapnia w narządach oraz naczyniach krwionośnych, co prowadzi do ich zwapnienia;
• uszkodzenie nerek;
• zwiększone ryzyko zawału serca, miażdżycy, kamieni nerkowych;
• objawami przedawkowania mogą być: brak apetytu, spadek masy ciała, nudności, biegunka, bóle głowy, stawów i mięśni, nadmierna potliwość, senność, wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, z którym wydalany jest wapń, zaburzenia rytmu pracy serca, zapalenie skóry.

Dzienne zapotrzebowanie

• dla zdrowej osoby dorosłej wynosi ono 5 mikrogramów;
• większe zapotrzebowanie mają m.in.: dzieci i młodzież, kobiety w ciąży i karmiące, osoby rzadko przebywające na słońcu, przewlekle chorzy, osoby po operacjach, ludzie uzależnieni od alkoholu czy narkotyków.

Ważne informacje o witaminie D

• pamiętaj, że przebywanie 15-20 minut dziennie na słońcu zapewnia twojemu organizmowi niezbędną dawkę witaminy D (jeśli jednak stosujesz kremy z filtrem, blokujesz wytwarzanie tej witaminy);
• w gorszej sytuacji są osoby o ciemnej karnacji oraz ludzie starsi, ponieważ w ich organizmach powstaje mniej witaminy D (z wiekiem pogarsza się zdolność produkowania tej witaminy pod wpływem promieni słonecznych);
• preparaty witaminy D, zalecane w okresie jesienno-zimowym, należy przyjmować z ostrożnością, ponieważ nietrudno w ich przypadku o przedawkowanie;
• nie jest natomiast możliwe przedawkowanie witaminy D na skutek długiego przebywania na słońcu – organizm człowieka jest wyposażony w mechanizm zmniejszający produkcję tej witaminy, gdy rośnie nasłonecznienie.

Kategorie: Zdrowie, Odżywianie